Czas na nową umowę Polek i Polaków!
Jak nigdy wcześniej Polska potrzebuje nowej umowy społecznej - jasnych ustrojowych reguł gry, na które zgodzą się obywatelki i obywatele reprezentujący główne nurty polityczne. Grupa 28 ekspertów i ekspertek będących wyrazicielami poglądów od lewicy i liberałów po konserwatywną prawicę przedstawia propozycję demokratycznych zasad funkcjonowania państwa, sformułowanych w przejrzysty i zrozumiały sposób.
Autorzy i autorki przekonują, że kluczem do stabilnej demokracji jest większe zaangażowanie w mechanizmy rządzenia krajem samorządów wojewódzkich i gminnych, a także obywateli. W lekkim i pozbawionym akademickiego żargonu stylu opisują założenia proponowanej umowy społecznej. We współpracy ze znanymi pisarzami i pisarkami, w fabularyzowanej formie pokazują, jak proponowany system działałby w praktyce i co jego wprowadzenie oznaczałoby dla obywateli.
Ta książka jest zaproszeniem do nowego sposobu myślenia o przyszłości naszego kraju i do znalezienia Polski, która pomieści nas wszystkich.
Opinie o książce
Chodzę po nowej Polsce wyczarowanej przez dwadzieścioro ośmioro marzycieli realistów, splatających swoje marzenia o nowych województwach.
prof. Kalypso Nicolaidis, Europejski Instytut Uniwersytecki we Florencji oraz Uniwersytet Oksfordzki
Ta książka jest realizacją wspaniałej idei: można się różnić, a jednak działać wspólnie w ramach ładu instytucjonalnego. Książka wpisuje się w najlepsze tradycje obywatelskiego republikanizmu, w jego podejściu do obywatelskości, uznaniu roli instytucji, niekonwencjonalnym konstytucjonalizmie i szacunku do współobywateli. Książka nie tylko wyróżnia się na tle innych propozycji, ale przyćmiewa je holistycznym podejściem, głębią analizy, śmiałością i klarownością propozycji reform ustrojowych oraz konkretnymi propozycjami rozwiązań instytucjonalnych. Jest nadzieja!
prof. Adam Czarnota, rektor Riga Graduate School of Law
Inkubatorowi Umowy Społecznej udało się odczytać na nowo i wykorzystać historyczne dokonania polskiego konstytucjonalizmu, odpowiadając przy tym na współczesne nam wyzwania.
prof. Kim Lane Scheppele, Uniwersytet Princetoński
Jeśli państwo demokratyczne jest dobrem wspólnym, to jak się nim dzielić z tymi, z którymi wszystko nas różni? Umówmy się na Polskę to zaskakująca propozycja nowej umowy dla społeczeństwa. Jej podstawą jest radykalna - nawet jeśli kontrowersyjna - samorządność terytorialna, oparta na preferencjach światopoglądowych mieszkających tam obywateli. Pisana w krytycznym dla Polski momencie książka ma coś z ducha i determinacji Alexandra Hamiltona, który przekonywał obywateli do zaakceptowania podziału władzy w dyskutowanej wówczas konstytucji Stanów Zjednoczonych.
prof. Elżbieta Matynia, The New School for Social Research
Książka ta stanowi decydujący krok naprzód w odbudowie polskiej demokracji. Pokazuje, że rywalizujące ze sobą ruchy polityczne mogą podjąć poważny wysiłek w celu znalezienia wspólnej płaszczyzny w walce z groźbą demagogicznej dyktatury.
prof. Bruce Ackerman, Uniwersytet Yale
Czy prawdziwą wspólnotę osiągamy w logice "zwycięzca bierze wszystko", czy też w ustroju opartym na instytucjach dających wybrzmieć wielu głosom? Polska praktyka konstytucyjna preferowała dotychczas tę pierwszą opcję, często z katastrofalnymi skutkami i bez jasnych ścieżek wyjścia z powracających kryzysów. Do dziś brakowało nam jednak konkretnych alternatywnych wizji ustrojowych. Ta książka przedstawia taką pluralistyczną alternatywę. To bogaty materiał do dyskusji i, miejmy nadzieję, wdrożenia.
prof. Martin Krygier, Uniwersytet Nowej Południowej Walii
Umówmy się na Polskę w przeciwieństwie do esejów politycznych autorstwa historyków idei proponuje, w ramach demokracji, przebudowanie reguł gry, wedle których wyłaniani są politycy i według których ci politycy pociągani są do odpowiedzialności. Te daleko idące propozycje źródło problemów z Polską demokracją lokują nie w skorumpowanych politykach, ale w instytucjach, które nie są dostosowane do różnorodności charakteryzującej Polskę i Polaków. Każdy uczony, polityk, i każdy obywatel, któremu zależy na demokracji w Polsce, powinien przeczytać ten tom.
prof. Monika Nalepa, Uniwersytet Chicagowski
To zupełnie nadzwyczajna książka, niepodobna do niczego, co znam w literaturze prawnej, politycznej lub socjologicznej w dzisiejszej Polsce. Autorki i autorzy proponują, byśmy "umówili się na Polskę" - na Polskę mądrą, racjonalną i bogatą swą różnorodnością, wiedzą, talentami i innymi zasobami. Umowa, a nie dominacja - to piękna idea. W kakofonii codziennych sporów warta przyjęcia i realizacji. Bez względu na poglądy każda Polka i każdy Polak powinien tę wspaniałą książkę przeczytać i przepracować.
prof. Wojciech Sadurski, Uniwersytet Sydnejski i Uniwersytet Warszawski
Polska jest dziś w kryzysie i trwa spór o jego źródła. Umówmy się na Polskę świetnie pokazuje, że władza demokratyczna nie może być wyłącznym atrybutem państwa, bo większość problemów ma charakter lokalny, lub ponadnarodowy. Potrzebujemy "planu zarządzania od gminy do Brukseli" i zarys takiego planu szkicuje grupa poważnych analityków reprezentujących odmienne środowiska polityczne. Książka stanowi punkt wyjścia do rozmów na temat lepszej Polski.
prof. Jan Zielonka, Uniwersytet Oksfordzki i Uniwersytet w Wenecji.
Książka Umówmy się na Polskę jest pięknym przykładem uczestnictwa intelektualistów w debacie publicznej. Podstawową intencją autorów książki jest łagodzenie napięć w naszym różnorodnym kraju. W tym celu tworzą oni wspólną płaszczyznę do demokratycznej dyskusji o podziale władzy oraz proponują szereg konkretnych reform systemowych. Polska nie jest wyspą, ale obywatelom jest bliżej do ich władz samorządowych niż do tych w Warszawie czy Brukseli. Na wszystkich poziomach władzy różne poglądy muszą dojść do głosu, żeby można było uniknąć polaryzacji społecznej.
prof. Pola Cebulak, Uniwersytet w Amsterdamie
Dalszy rozwój gospodarczy Polski wymaga nowego kontraktu społecznego, który zagwarantuje stabilne instytucje i zapewni równe szanse funkcjonowania, umożliwiając zarazem podejmowanie regionalnie zróżnicowanych decyzji publicznych. Stworzy warunki rozwoju i stabilności dzięki różnorodności. Jeśli budowa tych instytucji oparta będzie na analizie międzynarodowych rozwiązań i znajomości Polski lokalnej - a te zawiera ta wybitna książka - to mamy propozycję, która może Polakom bardzo pomóc.
dr Michał Rutkowski, dyrektor naczelny Globalnej Praktyki Zabezpieczenia Społecznego i Pracy w Banku Światowym
Twórcza i inteligentna odpowiedź, dająca nadzieję na przezwyciężenie podziałów polityczno-kulturowych.
prof. Wolf Linder, Uniwersytet w Bernie
Dysfunkcje współczesnych demokracji, zarówno tych starych, jak i nowych, są coraz bardziej oczywiste i niepokojące. Stąd też debaty, jak przebudować tradycyjne instytucje demokratyczne, żeby pogłębić ich reprezentatywność, efektywność i inkluzywność, stają się coraz bardziej naglącą koniecznością. Analizy i propozycje Inkubatora Umowy Społecznej są ważnym i odważnym głosem w tych dyskusjach. Autorzy zaproponowali oryginalne i innowacyjne idee, w jaki sposób nie tylko usprawnić działanie demokracji, ale też dostosować instytucje demokracji do oczekiwań i potrzeb coraz bardziej zróżnicowanych społeczeństw.
prof. Grzegorz Ekiert, Uniwersytet Harvarda
Ta książka daje nadzieję. Europa i świat potrzebują silnej Polski, zjednoczonej w swojej różnorodności.
prof. Peter Lindseth, Uniwersytet Connecticut