Maxima Culpa

Czy Karol Wojtyła wiedział o pedofilii wśród księży, zanim został papieżem? Czy pomagał im uniknąć odpowiedzialności?

Odpowiedź niestety brzmi: tak. Znał problem z czasów, kiedy był arcybiskupem krakowskim.

Jeszcze jako biskup krakowski Karol Wojtyła nieraz stał oko w oko z księżmi, którzy przyznawali się do molestowania dzieci. Nie mógł więc myśleć, że oskarżenia wobec nich są fałszywe. A mimo to wielokrotnemu recydywiście Surgentowi, jak i wielokrotnemu gwałcicielowi Lorancowi przyszły papież pozwolił pozostać duszpasterzami. Surgentowi nawet z zachowaniem prawa do nauczania religii. Bolesławowi Sadusiowi pomógł uniknąć odpowiedzialności przenosząc za granicę, gdzie rozkwitła jego kariera.

A może to wszystko ubeckie prowokacje, które miały skompromitować kościół i przyszłego papieża? Nic nie wskazuje na to, by komuniści preparowali dowody obciążające tych duchownych. Przeciwnie: księża nieraz unikali procesów, chociaż milicja i SB miały przeciwko nim twarde dowody. Władzy nie udawało się propagandowo wykorzystywać oskarżeń o pedofilię właśnie dlatego, że Kościół odrzucał je jako rzekome prowokacje.

Ekke Overbeek, autor głośnej książki "Lękajcie się. Ofiary pedofilii w polskim Kościele mówią", wprowadza nas za kulisy swojego śledztwa na temat odpowiedzialności metropolity krakowskiego za tuszowanie pedofilii wśród podległych mu duchownych. Śledzi dokumenty, które przetrwały w archiwach, ale dociera też do miejsc, w których miały miejsce skandale sprzed lat i ich ofiar. Opisuje zbiorową amnezję, która ogarnęła "źle dotkniętych", ale zadaje też pytania, czy w świetle zgromadzonych dowód da się utrzymać tezę o dobrym, oszukiwanym przez watykańskich urzędników papieżu, który bardzo długo nic nie wiedział o patologiach, które trawią kościół.

Niesprawiedliwością byłoby jednak przedstawianie Jana Pawła II jako jedynego sprawcy wszelkiego zła. Sam był dzieckiem swoich czasów, swojego kraju i swojego Kościoła.

Do molestowania dzieci na taką skalę potrzebne było społeczeństwo - autorytarne, zastraszone i przemocowe. W tym, niezamierzonym, znaczeniu Jan Paweł II miał rację, mówiąc, że "społeczeństwo jako całość" ponosi odpowiedzialność za molestowanie dzieci w Kościele.

• Tytuł: Maxima Culpa
• Podtytuł: Co kościół ukrywa o Janie Pawle II
• Autor: Ekke Overbeek
• Wydawnictwo: Agora
• Data premiery: 2023-03-08
• Rok wydania: 2023
• Okładka: miękka
• Liczba stron: 504
• Szerokość produktu: 13.5
• Wysokość produktu: 21
• ISBN: 9788326841088

Bielmo. Co wiedział Jan Paweł II

Informacje o pedofilach i drapieżcach seksualnych w sutannach spływały do Watykanu szerokim strumieniem, mimo to przestępcy mieli swobodny dostęp do papieża. Dlaczego Jan Paweł II nie reagował? Czego nie mógł, a czego wolał nie wiedzieć?

Jak pogodzić obraz papieża, który odmienił oblicze Kościoła, porywał tłumy na całym świecie, przyczynił się do upadku komunizmu, z faktem, że nigdy nie pochylił się nad ofiarami nadużyć seksualnych ze strony kleru? Czy to możliwe, że zabrakło mu serca dla najbardziej skrzywdzonych przez przedstawicieli instytucji, którą kierował?

Towarzyszący beatyfikacji i kanonizacji Jana Pawła II pośpiech sprawił, że zarzuty dotyczące tuszowania przestępstw na tle seksualnym w Kościele potraktowano nie dość poważnie. A może spieszono się, by ogłosić Karola Wojtyłę świętym, zanim pojawią się głośne oskarżenia?

Te pytania nie pozostawiają obojętnym nikogo, kto poważnie traktuje Jana Pawła II.

Marcin Gutowski przemierzył tysiące kilometrów, rozmawiał z ponad setką osób: ofiarami księży, biskupów i kardynałów; ludźmi, którzy mieli odwagę stawać w ich obronie; sygnalistami, którzy pisali i jeździli do Watykanu, by alarmować papieża; przedstawicielami kościelnego aparatu władzy, którzy odważyli się przerwać zmowę milczenia; bliskimi współpracownikami polskiego papieża; z jego wieloletnimi przyjaciółmi, którzy dziś, po raz pierwszy otwarcie, dzielą się wątpliwościami co do jego postawy, a nawet przyznają, że być może nigdy nie poznali prawdziwego oblicza Ojca Świętego.

Autor zrekonstruował także sposób działania watykańskiego aparatu władzy podczas pontyfikatu Jana Pawła II. Zbadał, co, w jaki sposób i do kogo trafiało, jaki był system obiegu dokumentów, ośrodki wpływu i relacje między nimi. A wreszcie: kogo papież - monarcha absolutny - słuchał, a kogo nie.

Marcin Gutowski - ur. w 1983 r. Absolwent Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Dziennikarz, reportażysta oraz autor książek, m.in. "Święta ziemia. Opowieść z Izraela i Palestyny", "Don Stanislao. Druga twarz kardynała Dziwisza". W latach 2006-2007 współpracował z Programem III Polskiego Radia, gdzie prowadził autorskie audycje i był korespondentem zagranicznym na Bliskim Wschodzie, w Hiszpanii, Austrii, Wielkiej Brytanii, Włoszech, Norwegii. Relacjonował m.in. pielgrzymki papieża do Polski i Ziemi Świętej, wizytę Baracka Obamy w Izraelu. Publikował w czasopiśmie "Więź" i miesięczniku "W Drodze". W 2012 r. był nominowany do nagrody dziennikarskiej MediaTory. Od 2017 r. jest reporterem magazynu "Czarno na białym" w TVN24.

• Tytuł: Bielmo. Co wiedział Jan Paweł II
• Autor: Marcin Gutowski
• Wydawnictwo: Agora
• Data premiery: 2022-10-26
• Rok wydania: 2022
• Okładka: miękka ze skrzydełkami
• Liczba stron: 280
• Szerokość produktu: 13.5
• Wysokość produktu: 21
• ISBN: 9788326839801

Babilon. Kryminalna historia kościoła

Współczesnym więzieniem wierzącego człowieka, katolika nie jest Watykan, ale cały kościelny system, który niemal od zarania służy interesom spasionej hierarchii - dowodzą Stanisław Obirek i Artur Nowak w swojej nowej książce, kontynuacji bestsellerowej "Gomory". Perfidia tego systemu polega na tym, że żywi się człowiekiem. Nie chodzi tylko o wyzysk i pazerność. Kościół żywi się poczuciem winy jednostki zazdrośnie strzegąc jedynej recepty na życie. Ma nią być ślepe posłuszeństwo - by odwołać się do języka wiecznie aktualnego Boya Żeleńskiego - wobec "naszych okupantów".

O ile Sodoma i Gomora to miasta zepsucia i moralnej degrengolady, Babilon to symbol zniewolenia. Na kartach tej książki, trzymając się przerażających faktów, autorzy kreślą kryminalną historię kościoła, który łupił i mordował ofiary kolonialnej opresji w Kanadzie. Który przyuczał kobiety w Irlandii do kultury gwałtu. Który cynicznie wmawiał ustami "świętej" Matki Teresy, że cierpienie uświęca więc nie należy go uśmierzać. Który prześladował gejów dehumanizującym ich głosem uciekających często przed własną tożsamością seksualną kościelnych liderów.

"Babilon" pokazuje też kościół stojący po stronie latyfundystów, kościół, który przerażała prosta prawda głoszona przez teologię wyzwolenia, kościół skorumpowany przez władców, uwikłany w wojny polityczne, kościół zalękniony wizją synodu, w którym wierni na równi z kapłanami będą decydować o jego kształcie. Wreszcie Kościół, który nienawidzi kobiet.

Jednak to nie jest książka antykościelna ani antyreligijna. Podobnie jak Frederic Martel w Sodomie, a wcześniej Obirek i Nowak w Gomorze, autorzy piętnują przede wszystkim zakłamanie kościelnych urzędników w przekonaniu, że pomoże to oczyścić sam kościół i pozwoli mu odzyskać wiarygodność.

• Tytuł: Babilon. Kryminalna historia kościoła
• Autor: Artur Nowak
• Autor: Stanisław Obirek
• Wydawnictwo: Agora
• Data premiery: 2022-09-28
• Rok wydania: 2022
• Okładka: miękka ze skrzydełkami
• Liczba stron: 352
• Szerokość produktu: 13.5
• Wysokość produktu: 21
• ISBN: 9788326840128

Gomora

Zmieniają się księża, zmieniają się biskupi, a patologie w polskim Kościele pozostają. Nierozliczone przestępstwa, w tym pedofilia, brak kontroli nad finansami, arbitralność awansów, wykluczenie kobiet, feudalny model władzy, afery seksualne, skorumpowani biskupi, rozpusta, kolesiostwo, cynizm, związki z władzą, hipokryzja... Przez media co i rusz przewijają się kolejne skandale, które pokazują, że hierarchowie mają na sumieniu bodaj wszystkie grzechy główne.

To system jest chory - taką tezę stawiają autorzy książki "Gomora. Władza, strach i pieniądze w polskim Kościele".

Stanisław Obirek - teolog i były jezuita oraz Artur Nowak - adwokat ofiar pedofilii i publicysta przyglądają się polskiemu Kościołowi z właściwą sobie przenikliwością, odwagą i znajomością tematu. Analizują system w nim panujący w oparciu o insajderską wiedzy i dziesiątki rozmów z duchownymi oraz ludźmi Kościoła.

Nieprzypadkowo nawiązują tytułem do słynnej "Sodomy" Frederica Martela, bo podobnie jak on ujawniają mechanizmy charakterystyczne dla tej instytucji. Odpowiadają przy okazji na pytanie, czy polski Kościół jest w ogóle zdolny do reform i dlaczego nie.

• Tytuł: Gomora
• Podtytuł: Władza, strach i pieniądze w polskim Kościele
• Autor: Artur Nowak
• Autor: Stanisław Obirek
• Wydawnictwo: Agora
• Data premiery: 2021-09-15
• Rok wydania: 2021
• Okładka: miękka ze skrzydełkami
• Liczba stron: 384
• Szerokość produktu: 13.5
• Wysokość produktu: 21
• ISBN: 9788326837388

Pastwisko

KTO i CO RZĄDZI KOŚCIOŁEM W POLSCE - OPOWIEŚĆ Z WNĘTRZA SYSTEMU

"To opowieść o ludziach, którzy robią rzeczy podłe, ale też o ludziach, którzy robią rzeczy wspaniałe lub się podłości przeciwstawiają. O ludziach, którzy próbują odnaleźć się w niełatwej sytuacji funkcjonowania w systemie, którego kształtu nie akceptują, ale też o tych, którzy system utrwalają i bronią jak niepodległości. O ludziach niszczących i niszczonych. Będzie to opowieść o samym systemie: zasadach, przejawach, źródłach. O władzy, wpływach, seksie, pieniądzach, namiętności, znajomościach, zemście, polityce. Będzie to wreszcie opowieść o tym, czy ten system może działać inaczej. A więc także o nadziei i jej braku."

Ta książka powstawała przez cztery lata. Ignacy Dudkiewicz przeprowadził do niej prawie siedemdziesiąt rozmów z osobami będącymi w Kościele lub blisko niego, w tym z jedenastoma polskimi biskupami, którzy tylko z nim - jedynym wśród krytycznych obserwatorów Kościoła w Polsce - zgodzili się porozmawiać.

Czym dzisiaj jest Kościół katolicki w Polsce? Ignacy Dudkiewicz zadaje to pytanie, a odpowiedź, pozornie oczywista, z każdym słowem jego rozmówców staje się trudniejsza. Wspólnotą? Hierarchią? Instytucją? Żadną z nich? Więc czym jest ta największa siła, której hegemonia, choć zachwiana, nadal rzuca potężny cień na życie każdego i każdej z nas? Bezładem? Emanacją dzielnicowego rozbicia w nowożytnym państwie? Ostatnią wspólną sprawą Polaków? Napisana z wewnątrz, z bólem, twarda a jednocześnie czuła, ta książka winna stać się lekturą każdego, kto zadaje sobie pytania o Polskę z Kościołem i Polskę bez niego. Dla ateistów zaś, jak autor tych słów - przewodnikiem po tym zadziwiającym świecie.

Andrzej Leder, filozof, psychiatra i psychoterapeuta

Ignacy Dudkiewicz to człowiek bardziej szczery niż dyplomatyczny i taka też jest ta książka. Porusza on trudne tematy, pozostając na tyle neutralny, na ile pozwala na to dziennikarska uczciwość. Ta lektura pomoże zrozumieć to, jak, gdzie i dlaczego system przestał działać, a my wszyscy staliśmy się tego ofiarami. To książka także o nadziei i tych, którzy nie tyle w Kościele ją widzą, co ją tworzą.

Izabela Mościcka, założycielka Centrum Pomocy Siostrom Zakonnym

Ignacy Dudkiewicz stworzył studium rozkładu polskiego Kościoła, który mentalnie wciąż tkwi w czasach przedsoborowych, a niekiedy nawet w średniowieczu. Nikt przed nim nie opisał tego zjawiska tak trafnie, fachowo i kompleksowo. To encyklopedia grzechów naszego katolicyzmu. To diagnoza skostniałej i niedającej się zreformować instytucji w przeddzień upadku w przepaść lub zderzenia ze ścianą. Dla wszystkich, którzy zamierzają Kościół atakować, opuszczać, bronić go albo naprawiać - lektura obowiązkowa!

Mirosław Wlekły, reporter

To książka dla wszystkich. Dla tych, którzy kochają Kościół, bo powinni rozumieć, jak działa. Tym, którzy go krytykują, też dostarczy wielu argumentów. Niezbędna jest też walczącym o zmiany, żeby wiedzieli, z czym się mierzą.

Zuzanna Radzik, publicystka, teolożka i działaczka społeczna

• Tytuł: Pastwisko
• Podtytuł: Jak przeszłość, strach i bezwład rządzą polskim Kościołem
• Autor: Ignacy Dudkiewicz
• Wydawnictwo: Agora
• Data premiery: 2024-03-27
• Rok wydania: 2024
• Okładka: miękka ze skrzydełkami
• Liczba stron: 800
• Szerokość produktu: 13.5
• Wysokość produktu: 21
• ISBN: 9788326843747